Stel, je loopt in het bos en raakt verdwaald. Je wordt onrustig, voelt paniek.
Hoe anders zou je de situatie inschatten als je vanuit een ander perspectief, bijvoorbeeld een uitkijktoren, over het geheel kon kijken.
Je kunt op verschillende manieren terugkijken op situaties in je leven door simpelweg de afstand te veranderen. Je kunt dingen van dichterbij bekijken (associëren) of er afstand van nemen om het geheel te zien (dissociëren).
Je bent volledig in het hier en nu (geassocieerd) als je een situatie door je eigen ogen beleeft. Je staat dan als het ware achter de camera. Je ziet jezelf niet. Je hoort met je eigen oren, maar je hoort jezelf geen commentaar op de ervaring geven. Je voelt de sensatie van de ervaring. Je emoties en beleving worden bepaald door wat je zintuigen ervaren. Denk maar eens aan de roze wolk als je verliefd bent.
Er zijn echter momenten waarop enige afstand (dissociatie) nuttig is. Zoals bij angst, heftige emoties, trauma’s en fobieën. Dan kan het helpen je los te maken van de ervaring om jezelf op een andere manier te observeren. Daarmee creëer je enige afstand ten opzichte van de situatie. Je observeert wat er met je gebeurt. Je ziet jezelf zoals op een foto of zoals in een film. Je hoort je eigen stem. Je voelt jezelf. Je voelt zelfs jezelf voelen. Je ziet jezelf als het ware staan in de situatie. Je bent waarnemer en ziet jezelf vanuit het gezichtspunt van een ander. Je behoudt de zuiverheid van je eigen grenzen. Je blijft wie je bent, maar je kijkt en luistert vanuit een ander perspectief.
Wanneer je jouw negatieve emoties de baas wilt worden, kan het helpen om je emoties af te zwakken door te dissociëren.
Zo kun je ook nog gaan spelen met afstand. Bekijk de situatie eens alsof je op 1 of 5 of 10 meter afstand staat. Wat zie je van daaruit gebeuren? En wat verandert er aan je blik, als je de kleurenbeelden in jouw foto of film zwart-wit maakt? Door op deze manier naar jouw moeilijke situaties te kijken, nemen gevoelens van negatieve betrokkenheid steeds meer af. Want er komt meer informatie in je bewustzijn. Je krijgt een bredere kijk op het geheel.
Zo kun je ‘helikopteren’ en de situatie met andere ogen waarnemen.
